Titel: Johannes Kneppelhout(1814-1885) en Gerard Bilders(1838-1865), brieven en dagboek
Uitgeverij: Waanders, Zwolle, 2009
Pagina’s: 496
Auteur: Bezorgd door Wiepke Loos
Uitvoering: Paperback
ISBN 978 90 400 8200 9 NUR 640
Dit omvangrijke boek bevat de briefwisseling die Jan Kneppelhout in 1876, ruim 10 jaar na de te vroege dood van Gerard Bilders, voor beperkte kring uitgaf bij A.W.Sijthoff in Leiden, samen met het dagboek van Gerard. Deze heruitgave is ruim voorzien van verwijzingen en uitleg.
Jan Kneppelhout zag een taak als mecenas, niet alleen voor het schilderstalent waar Gerard zelf vaak mee worstelde, maar hij wilde als letterkundige ook dat Gerards talent voor schrijven zou worden onderkend. In de briefwisseling krijgt men zicht op de moeilijkheden van de schilder, de strijd met zichzelf om iets goeds te leveren naast gebrek en kou, en zijn gevoelens voor litteratuur. Aan de andere kant zien we de ongekende rijkdom en status van een man die zich een taak had gesteld om anderen op weg te helpen met opleiding en reizen, met raad en vriendschap, zonder het grote statusverschil te verminderen. En ook de alom aanwezige tuberculose waar zovelen aan leden en tenslotte aan stierven. Daarmee ontstaat een diepgaand tijdsbeeld.
Hieraan is toegevoegd een uitgebreide biografie van beiden, met schilderwerken in kleur en zwart-wit, met ruime aandacht voor de schilders, schrijvers en anderen die van invloed op Gerards ontwikkeling waren. Ook de achtergrond van de opvoedkundige taken, die Kneppelhout zichzelf had gesteld aangaande Gerard en andere jongeren, die hij veelbelovend vond, komen aan bod. Met uitvoerige verwijzingen.
‘Gekleurd grijs’ heeft betrekking op het typerende kleurgebruik van een aantal schilders, vaak geassocieerd met de Haagse School. Gerard Bilders noemde het zelf zo. Men zocht een stemming en sfeer uit te drukken, waarin lichtval een grote rol speelt en alles opgenomen wordt tot een geheel. Zijn vader Johannes Warnardus maar ook Gerard kan een voorganger genoemd worden van de Haagse School.